Remington 17

Hier zie je drie fotos van de Remington 17 die ik laatst van Niek heb gekregen. Hij zag hem bij een kringloopwinkel staan. Het was even uitzoeken hoe ik de kantlijnen kon verplaatsen, maar nu doet alles het ook goed (na in-olieën en schoonmaken natuurlijk). Hoewel de verf op flink wat plaatsen is afgebladderd is ie verder in goede staat; alleen vrij veel gebruikt waarschijnlijk. Ik heb het serie-nummer nog niet kunnen vinden, dus weet niet in welk jaar hij precies is gemaakt, maar het model werd tussen 1939 en 1950 gemaakt. Leuk is verder dat hij een geheel nederlandstalig toetsenbord heeft (zie bovenste foto), met toetsen als "terugtoets" en "hoofdletters". :)

EDIT 1: Na wat aanwijzingen op het typewriter yahoo forum heb ik het serienummer gevonden rechtsachter onder de kar: J902852, wat volgens http://www.db-tw.com/ betekent dat het geen model 17 is, maar een KMC (nieuwe naam voor dezelfde typemachine) uit 1947.

EDIT 2: Nog wat meer weetjes die ik via typemachineverzamelaars van het Yahoo-forum te weten ben gekomen:

• KMC betekent "Keyboard Margin Control" en het verschil met de Model 17 is dat de machine twee extra toetsen heeft waarmee de kantlijnen kunnen worden ingesteld. Dit systeem werd bedacht om met de Royal KMM te kunnen concurreren. KMM betekent: "Keyset Magic Margin".
• Ik heb een preciezere bouwdatum gekregen van iemand die een bron heeft dat "Sheridan" heet (zal wel een boek zijn). Volgens deze bron rolde op 1 juni 1946 serienummer J899842 van de band en op 1 juli 1946 nummer J925465. Het serienummer van mijn KMC is J902852, dus de productiedatum zal zo rond 2 of 3 juni 1946 liggen.
• Een moeilijk zichtbaar handeltje (op de tweede foto enigszins zichtbaar linksbovenaan) wat ogenschijnlijk geen functie heeft, dient om vastgelopen / geblokkeerde hamertjes terug te duwen. Alsof deze machine nog niet genoeg toetsen heeft!
• Ik heb de machine trouwens gewogen en hij weegt precies 15 kilo: loodzwaar dus.
• Het schijnt dat de machine vrij gemakkelijk uit zijn behuizing kan worden gehaald: slechts een enkel schroefje hoeft te worden losgedraaid. Dat maakt het schoonmaken makkelijker, aangezien je nu bijna nergens bij kan. Wordt dus vervolgd...

Olivetti 84

Gisterennacht na het uitgaan hebben we bij thuiskomst om de hoek een typemachine gevonden bij het grof vuil. Het bleek een electrische Olivetti 84 te zijn, in nog best goede staat. Alleen de stekker zit er niet meer bij, en die is van nogal een raar formaat dus ik hoop dat ik iets soortgelijks kan vinden. Hier volgen enkele fotos. Hij was trouwens bijna niet te tillen.

Het serienummer is 4.153.244, wat volgens Wilfred A. Beeching (Century of the Typewriter, 1974) betekent dat ie in 1961 uit de italiaanse fabriek kwam (zie foto van de betreffende pagina):

Voss Model 52

Nieuwste aankoop: een Voss Model 52 uit 1953, serienummer 74254. Meer info hier.

Nieuwe aanwinsten

Op onderstaande fotos staat mijn Hammond Multiplex sn 109.720; gekocht met de kerst 2006. Het is volgens het typemachine forum van Yahoo een naar een Multiplex omgebouwde Hammond 12. De Hammond 12 komt ongeveer (als ik het me goed herinner) uit 1909 en werd rond 1918 omgebouwd naar de modernere Multiplex; kapje erop, andere shuttle erin: klaar.

Hij heeft namelijk een niet-qwerty rond toetsenbord dat vrij bijzonder is voor een Multiplex. Na een kleine schoonmaakbeurt en wat olie doet ie het nu weer perfect. :)

Hierboven zie je hoe een Hammond werkt (filmpje).

Een andere recentere aanwinst is onderstaande Alpina (sn 48050); een draagbare west-duitse typemachine uit 1956.

Volgens Will Davis (portable typewriter expert) is dit een van de beste draagbare typemachines. En inderdaad, hoewel hij al ruim 50 jaar oud is, is ie nog als nieuw. Geweldig. :) Stond voor 5 euro op ebay.de.

Remington 8

Remington 8, serienummer 16260; januari 1903.
Bedoeld als onderdeel machine voor Remington 7, want die mist het een en ander (de s en de z en de paper table).
Ah, ja, op Ebay leek ie mooier ;)

Overige typemachines

Hierboven:
Een Continental Portable, cadeautje van Wouter.



Wazige foto van een Underwood Portable

Foto van mijn Remington Portable nº2

Mijn allereerste typemachine: een Urania

Royal portable

Net deze Royal portable uit 1930 binnengekregen! Hij doet het goed, hoewel de roller niet helemaal rond meer is en gelijke regelafstand dus onmogelijk is... sn p155137

De Remington 7

Volgens het serienummer 35122 komt ie uit 1899 (21 februari ongeveer): bron






Ik heb hem alleen droog afgepoetst met doekje en tandenborstel en de verflagen met een afwas-sopje. Daarna met een fietpomp de grote stofresten ertussen uitgeblazen.
Hij mist zowel de papertable als een voetje en de letters "s" en "z", maar die kun je natuurlijk vervangen door de 5 en de 2 (met een beetje fantasie).

nieuwste aanwinsten

Klik op de onderstaande links om nieuwste aanwinsten te zien! Binnenkort volgen foto´s...

Underwood Portable

Remington 7

Iets meer info over eerdere remington´s (vooral de nummer 2, die van mij is een 7):
Virtual Typewriter Museum

Blick schoon

Ik was mijn wachtwoord kwijt, dus even niks gepost. Fotos zijn van voor en ná de grote schoonmaak. Ondertussen is de roller wel kapot; misschien dat ik die in NLD kan maken (hier heb ik er geen gereedschap voor), zodat hij weer typebaar wordt.

Binnenkort fotos van mijn nieuwste aanwinsten: een Remington 7 (bureaumodel) met onderaanslag en een portable Underwood.

Een foto van de Remington Portable (model 2, maar zonder rechter-shift):

fotoloze update

Ik heb vorige week al een post geprobeerd te plaatsen, maar toen die helemaal af was kon de server niet meer gevonden worden, dus probeer ik het nu opnieuw, maar wel wat korter en eerst in Word opslaan dit keer...
Ik heb de Blick in anderhalve dag weer helemaal in elkaar gezet. Door alles eerst uit elkaar te schroeven kon ik beter bij de aluminium framedelen komen om deze zo te kunnen polijsten. Het polijsten van de geschuurde toetsen had niet veel nut; dan moet er blijkbaar toch iets van chroom opzitten. Het op de plek drukken van de toetsen (en springveertjes) was niet gemakkelijk in mijn eentje; maar uiteindelijk zaten ze allemaal waar ze horen te zitten en kon ik weer ademhalen. Hoewel de Blick weer in mekaar is gedraaid moet er nog wel het één en ander aan gebeuren. De schoeven aan de rechterzijde van de kar krijg ik namelijk nog steeds niet los. Ik ben nu in Ulft, maar eenmaal terug in Barcelona wil ik de kar toch een paar dagen in de kruipolie laten liggen; kijken of de schroeven dan iets beweeglijker worden. Zo niet, dan moet ik op zoek naar iets agressievers.
Ik heb besloten de kop van de Blick, waar de letter-cilinder en bijbehorend mechanisme inzitten, helemaal met rust te laten. Waar ik bij kon heb ik schoongemaakt en met alcohol ontvet en daarna met kruipolie doorspoelt. Het mechanisme beweegt weer goed en daar gaat het om. Dat het van binnen niet blinkt maakt natuurlijk niet zoveel uit. Nadat ik de laatste schroef er weer had ingedraaid ging het typen nog een beetje moeilijk, maar na even goed kijken hoe de toets-mechaniek precies werkt, zag ik dat er een veer aangespannen kon worden, waardoor weliswaar de toetsen iets stijver staan afgesteld, maar de kar nu wel zonder uitzondering (of, nou ja, bijna zonder uitzondering) meebeweegt. De rode pijltjes op de foto geven de afstelschroef en veer aan die verticaal onder de Blick doorloopt. [foto uploaden lukt niet; komt ander keertje]

Ik heb vorige week ook eindelijk een kantoorboekhandel gevonden die printcalculatorinktrolletjes te koop had, die (volgens ingewijden) als Blick-inktroller kunnen worden gebruikt; wel na het op maat te hebben geknipt natuurlijk. Ik weet helaas nog steeds niet hoe de letter-cilinder op het papier hoort te schrijven, want de inktarm zit klem tussen de cilinder en een ijzertje dat het papier geleid. Wát en óf ik iets moet bijbuigen moet ik nog zien uit te vinden. Fotos op internet en in het boek over Blickensderfer hebben me tot nu toe niet veel wijzer gemaakt.
Richard Polt mailde me trouwens nog dat de Remington portable die ik vorige week gekocht heb niet een geheel zuivere nummer 1 is. Want hoewel de Remington geen linker shift-toets heeft (het belangrijkste uiterlijke kenmerk van een nummer 1) geeft de hoeveelheid ruimte tussen het frame en de toetsen aan dat het een nummer 2 zou zijn. Als ik hem binnen heb stuur ik hem het serienummer op om uitsluitsel te krijgen. Niet dat het veel uitmaakt, maar ach...

Nóg een keer

Vorige week, toen ik de toetsen uit de Blick haalde en ze daarna één voor één schuurde, kon ik eigenlijk niet wachten met het weer in elkaar zetten van de typemachine. Ik was namelijk erg benieuwd of ik nog zou weten hoe en waar alle deeltjes zouden moeten zitten. Dat was ook één van de redenen dat ik niet alles had losgeschroeft. De andere reden daarvoor was dat de schroefjes te vastgeroest zaten. Dit weekend had ik echter de tijd (en zin) om het nog eens te proberen, wetende dat het me al eens gelukt was alles weer op zijn plek in elkaar te zetten (zie vorige posts). De directe aanleiding hiervoor was dat ik ontdekte wat voor enorm effect een polijst-middeltje had op het metaal en aluminium van de Blick. De zwarte troep die op het frame zat en er eerst nauwelijks afging met alcohol, verdwijnt nu vrij gemakkelijk met de polijstcreme, die ik bij de plaatselijke gereedschaphandel kon krijgen. Daarom besloot ik om alle toetsen en onderdeeltjes weer los te halen, zodat ik alles 1 voor 1 goed kan oppoetsen.

Bij dezelfde gereedschaphandel kocht ik gelijk twee goeie schroevendraaiers, aangezien de goedkope tweedehands schroevendraaiers die ik op de markt had gekocht meer schade aanrichtten dan dat ze schroeven losdraaiden. Samen met veel 3 in 1 kruipolie, kracht en zweet kon ik zo een aantal schroeven tóch nog loskrijgen, zodat ik nu overal nóg beter bij kan.

Nu ik alles weer helemaal uit elkaar heb gehaald, zelfs nog meer dan de eerste keer, ben ik begonnen met het schoonmaken van de plaatsen waar ik eerder niet bij kon en het polijsten van de afzonderlijke delen. Van elk onderdeeltje heb ik een foto gemaakt (die ik niet zal plaatsen; beetje saai) zodat ik straks weet waar en hoe het op de Blick zat. De losgehaalde onderdeeltjes heb ik op het balkon gelegd (zie fotos).

Verder heb ik van de week nog een Remington gekocht op ebay.de en heb veel gelezen; alle ouwe "ETCetera"´s (tijdschrift over typemachines) die op internet staan: hier .

de toetsen

Dit weekend ben ik vooral druk geweest met het schoonmaken van de toetsen. Die waren allemaal erg verroest, dus het werd tijd ze eens goed te schuren (aangezien een Coca Cola bad dus niet bleek te werken). Eerst probeerde ik het toets voor toets; dus eruit halen en er weer in stoppen, maar dan kom je nooit onder het het gedeelte waar de toetsen zitten, dus besloot ik ze er tóch allemaal maar uit te halen, in één keer. Zoals altijd was het eruit halen geen probleem; het terugzetten van de toetsen was natuurlijk veel moeilijker, omdat ze allemaal erg dicht op elkaar zitten en allemaal een eigen veertje hebben (dat natuurlijk constant wegspringt).
Even twee foto´s om het effect van het schuren nog maar eens weer te geven (heel rustgevend werk): de vóór-foto staat linksbovenin en de ná-het-schuren-foto staat hier rechts.
Na alle toetsen eruit gewipt te hebben kon ik gemakkelijk bij het karkas komen om dat goed schoon te maken met tandenborstel, Cif en alcohol. Ik heb niet alles losgeschroeft, vooral omdat de schroefjes vaak helemaal vastzaten en bovendien was ik bang dat ik soms niet meer zou weten welk veertje om welk ringetje zat en zo. Dat zijn vaak onderdeeltjes die te klein zijn om te fotograferen, dus dan heb je ook geen foto-bewijs als hulp als je het weer terug wilt plaatsen. Hier zie je het karkas vóór de schoonmaak. Ik had ook wat fotos van ná de schoonmaak, maar die zijn niet erg gelukt. Dezelfde zondag heb ik de toetsen er met hulp van Manu er weer ingedrukt. Dat ging wel goed eigenlijk, na één mislukte poging. Ik heb daarna voor de vorm de kop er ook weer even opgeschroeft om te kijken of alles nog werkte en ja: alles werkt nog (foto rechtsonder). Straks gaat hij er wel weer af natuurlijk om hem goed schoon te kunnen maken.

Ook nog even een foto van de onderkant om goed te kunnen zien dat hij nog wel degelijk kan blinken (linksonder). Van de week begin ik, zoals gezegd, met het schoonmaken en misschien gedeeltelijk uit elkaar halen van de kop; het gedeelte waar de letter-draai-schijf zit; het moeilijkste gedeelte van de Blick...

Das Coca Cola Experiment

Na een tip van Niek, die wel eens van iemand gehoord had dat vastgeroeste motoronderdelen weer mooi glimmend en soepel draaien na een Coca Cola bad, besloot ik de Blick ook maar eens in de cola te dompelen; op de bovenste foto zie je hem in een pan met 4 liter cola borrelen (met de letters erbovenuit stekend, natuurlijk). Ik kon me zelf ook nog wel iemand herinneren die zijn muziekinstrument er altijd mee schoonmaakte, dus het leek me het proberen waard, hoewel typemachine goeroe Polt er nog nooit van gehoord had.
Na twee dagen en nachten geweekt te hebben haalde ik hem er vol spanning en verwachting uit, maar het resultaat was teleurstellend: alle vastzittende schroeven zitten nog steeds vast en glimmender is hij er niet van geworden; ook niet nadat de cola eraf was gespoeld...
Dit was vóór het cola-experiment. (foto boven)

En dit erná (na de cola er ook weer afgespoeld te hebben). Geen verschil dus, maar ik heb het in ieder geval geprobeerd.

Omdat veel schroeven zoals gezegd nog steeds muurvast zitten, wordt ik beperkt in waar ik overal al dan niet bij kan komen. Gelukkig kreeg ik de schroefjes die de toetsen op hun plek houden wel los en dus ben ik gisteravond gelijk begonnen met het eruit priegelen van de toetsen, wat op zich nog best meevalt, ik had namelijk erger verwacht. Zoals je op de fotos kan zien zijn ze ontzettend verroest, dus de enige remedie is: schuren. Ook hier een vóór en ná - foto. Ik heb nu drie toetsen geschuurd; dus nog iets van 25 te gaan (een hoop werk!).

Ah, ik zie dat ik nog geen ´ná-foto´ heb, alleen ééntje van voor het schuren. Morgen dus dan maar.

Foutje...

Zondagmiddag stond grotendeels in het teken van het herstellen van een zaterdag gemaakte fout. Is een beetje moeilijk in woorden uit te leggen, maar een foto (links) kan wat meer duidelijk maken. Ik had de roller namelijk teruggeduwd in de typemachine, maar met de stang áchter zo´n cilindervormig dingetje dat ervoor zorgt dat de roller heen en weer kan glijden. Resultaat was dat ie muurvast zat. Één en ander kon ik ook maar moeilijk herstellen, omdat veel schroeven totaal vastgeroest zaten (en zitten). Na een goed uur kijken, wikken, wegen en wrikken kreeg ik de stang van zijn plek en kon de roller verschoven worden. Dit nooit meer!! (dus vandaar de fotos, als herinnering). Op de foto rechts zie je hoe het wél moet.
Daarna heb ik nog wat van de onderkant gepoetst en geschuurd; namelijk de bel (op de linker foto in mijn hand) en zo´n lange staaf die onder de hele onderkant doorloopt en nogal roestig was (op de foto van boven naar beneden lopent). Op de linker foto vóór het schoonmaken, op de rechter foto erná. Nu de rest nog...

Daarna heb ik de kop eraf gehaald, wat volgens de kleinzoon van de uitvinder moeilijk zou moeten gaan, zie zijn beschrijving, maar het ging eigenlijk vrij simpel, vergeleken met andere verroeste schroeven die wél echt muurvast zitten. Op de onderste drie fotos zie je hoe dat ging.

Ik weet nog niet of dat ik alle toetsen één voor één los kan halen; zal wel moeten, denk ik, om hem echt weer mooi te krijgen; nu ziet het er allemaal nogal roestig uit...