Max Geene, 1979, Rotterdam

Ik kreeg begin oktober 2025 een mailtje van de Stichting Onterfd Goed. Deze stichting kende ik uit 2012 toen ik er enkele typemachines van het voormalig Scryption mocht kopen, of adopteren, zoals ze dat zelf noemden. Het was hun eerste ervaring met het herbestemmen van overtollige collecties. Sindsdien doen ze dat vaker. In de mail stond:

Gemeente Apeldoorn heeft in de loop van heel veel jaren een kunstcollectie verzameld van ruim 2400 werken. Een deel daarvan stamt uit de periode waarin kunstenaars in het kader van de Beeldende Kunstenaars Regeling (BKR) werk inleverden in ruil voor een financiële ondersteuning om zich te kunnen ontwikkelen. Een ander deel bestaat uit kunstwerken die zijn aangekocht om kantoren en vergaderruimtes aantrekkelijker te maken.

Met de verhuizing naar een nieuw stadskantoor in het vooruitzicht, was het noodzakelijk om de totale collectie onder de loep te nemen. Onterfd Goed ondersteunde de gemeente bij het herzien van het collectieplan en onderzocht alle werken op conditie, herkomst en historische waarde. De gemeente besloot 1500 werken af te stoten om te komen tot een goed beheersbare collectie die ingezet gaat worden in het nieuwe kantoor. In onze webshop vind je de eerste 400 werken uit deze collectie in 'nieuw in de webshop'.

Schilderij Max Geene, 1979

Schilderij van Max Geene, 1979

Het schilderij van Max Geene sprong er meteen uit. Het spreekt mij enorm aan. Wie schildert er nou een verlaten kruispunt in een grauwe winterochtend? En nog netjes gedaan ook. Na een paar keer klikken was ik voor 195 euro, inclusief verzending door gespecialiseerde koerier, de trotse eigenaar van dit schilderij. In de webshop stond het trouwens verkeerd geregistreerd (het is niet van Gerrit van Dijk, maar van Max Geene). Bij de beschrijving staat overigens dat het van de gemeente Zwolle afkomstig is en dus niet van de gemeente Apeldoorn.

Het vrij forse schilderij (80 bij 100cm) is waarschijnlijk niet gemaakt met olieverf (zoals in de webshop stond vermeld), maar met acrylverf. Volgens ChatGPT is dat logisch, want “in de jaren ’70 stapten veel realistische schilders over op acryl, vooral in Nederland en Duitsland, omdat het sneller droogde en beter geschikt was voor dat cleane, ‘fotografische’ resultaat. Hyperrealisten en ‘nieuwe realisten’ gebruikten het graag voor stedelijke scènes, reclameborden, asfalt, beton, enzovoort.”

Het schilderij lijkt heel realistisch, maar is niet hyperrealistisch. Het verkeerslicht voor fietsers rechts lijkt te zweven, de schaduwen zijn niet consistent en als je van dichtbij kijkt, zie je veel kleine slordigheden. Vanaf ongeveer 2 meter afstand komt het schilderij daarom het best tot zijn recht. Volgens ChatGPT past het schilderij “bij de Nederlandse tak van het Nieuw Realisme / Stadsrealisme van de jaren ’70,  herkenbaar aan dat precieze, bijna koele stadsbeeld, zonder de obsessieve perfectie van hyperrealisme.”

Realistisch, maar niet hyperrealistisch

Max Geene, kunstschilder te Overschie

Ik heb niet heel veel over de schilder Max Geene kunnen vinden. In het krantenarchief staan wel advertenties voor een aantal tentoonstellingen in de jaren tachtig, maar niet heel veel. Wel vond ik een interview met hem in Het Vrije Volk (8-7-1986) waarin hij vertelt over het afschaffen van de BKR-regeling en het leven als kunstenaar in de bijstand. Ik copy-paste het hele deel dat over hem gaat:

Max Geene, kunstschilder te Overschie, weet wat het is om als kunstenaar in de bijstand te zitten. Toen hij tien jaar geleden van de Rotterdamse academie kwam, zag het er een stuk rooskleuriger uit.  Een kunstenaar kwam automatisch in aanmerking voor de BKR. Drie jaar geleden werden er echter inkomenseisen verbonden aan de regeling. Tegenwoordig moet een kunstenaar een inkomen van 8000 gulden per jaar aantonen om in aanmerking te komen voor de BKR.

Geene kon vanaf het begin, zoals vele collega's, nlet voldoen aan de eis en belandde in de bijstand. „Balen. Als kunstenaar in de bijstand je werk voortzetten, is haast geen doen. Materiaal wordt mondjesmaat aangeschaft. Het voorzieningsfonds voor kunstenaars springt wel bij, maar de bedragen zijn niet toereikend om lekker door te werken. Je moet voortdurend schipperen om een beetje uit te komen met geld. En oppassen dat de situatie je ontwikkeling niet beperkt. Ik heb wel dagen dat ik het niet meer zie, maar ik wil door. Ik kan niets anders. Ik zou ook niet meer in te passen zijn in een vaste baan of iets dergelijks."

Geene heeft zijn atelier in een leegstaande school in Overschie, een multifunctioneel gebouw. „Daar heb ik geluk mee gehad. Het is een geschikte ruimte en de huur is laag. Ik kreeg het op het goede moment aangeboden: mijn zoon begon net te lopen. Ik schilderde eerst thuis, in een tussenkamer, dat kon niet langer met een peuter.' Als je zo op het minimum leeft is het heel belangrijk dat ze thuis achter je staan. Ik kan me goed voorstellen dat sommige kunstenaars die samenwonen of een gezin hebben, spanningen krijgen door de benarde financiële positie. Daar heb ik gelukkig niets mee te maken." Volgens Geene kunnen slechts een paar kunstenaars zich bedruipen. „De mensen kopen niet. Ze zien het en zeggen: goh, aardig. En vervolgens: moet ik daar dertienhonderd piek voor neerleggen?".

Vóórdat je al aan verkopen kunt gaan denken moet je trouwens eerst een galerie zover hebben dat ze je werk willen aanbieden. Dan moet je eerst dure foto's laten maken, een mooi boekje samenstellen en ermee gaan leuren. Het valt verdomd niet mee".

Volkskrant, 28 september 1985

Henk Elsink, cabaretier

Iets rechts van het midden staat een bord met het portret van Henk Elsink. Het is al wat afgebladderd door weer en wind. Henk Elsink speelde met de theatershow “Theater en Thuis” tussen 6 januari en 14 januari 1979 in het Zuidpleintheater voor het eerst in Rotterdam. De show zelf was al bijna twee jaar oud. Daarna speelde hij in Groningen en tussen 23 januari en 3 februari 1979 speelde hij weer in Rotterdam, nu in het Luxor theater. Voor de première in het Luxor had hij gratis kaartjes geregeld voor de medewerkers van de Rotterdamse reinigingsdienst, als bedankje omdat deze de wegen sneeuwvrij hadden gehouden.

De winter van 1979 was erg streng, met hevige sneeuwstormen. Die van 14 februari 1979 was de ergste ooit, maar ook in de weken daaraan voorafgaand sneeuwde het regelmatig. Rechts achter het bord met Henk Elsink zijn nog sneeuwresten op het gras te zien. Het zal dus ergens begin 1979 geschilderd zijn.

Henk Elsink kreeg in de Volkskrant en het NRC overigens heel slechte recensies. Het NRC (17 januari 1979) schreef bijvoorbeeld dat zijn talent te beperkt is voor een flitsende show. Ook de vrouwonvriendelijke grappen vielen niet in de smaak: “wat is het verschil tussen een vrouw en een piano? Van een piano kun je altijd de klep dichtgooien.” Maar blijkbaar stond dat een succesvolle twee jaar durende tournee niet in de weg.

Omgeving schilderij en een beetje geschiedenis

Het schilderij is gemaakt net voor het kruispunt tussen de Boezemlaan en de Soetendaalsekade in Rotterdam-Noord. Links is nog net de oprit naar de A20 richting Den Haag en Hoek van Holland zichtbaar, plus een shortcut naar de wijk Hillegersberg, dat achter de A20 ligt. Die shortcut is er tegenwoordig uit; nu is er in de plaats daarvan een fietsbrug (Soetendaalsebocht) naast gelegd. De A20 staat op het schilderij op palen en is voorzien van groene geluidsschermen. De palen zijn nodig omdat dit deel over de rivier de Rotte heen is aangelegd. De Rotte zelf is niet zichtbaar, maar stroomt dus onder de A20 door de stad in.

Op bovenstaande satellietfoto uit 2025 is te zien hoe de situatie er tegenwoordig vanuit de lucht uitziet. Op het kaartje eronder geeft het rode rondje het schildersperspectief aan. De schilder stond op het fietspad vanuit de Soetendaalsekade met zijn rug naar het zuiden, net voor de Boezemlaan (aangegeven met groene streepjes op het kaartje). De Rottebrug is aangegeven met het groene vierkantje. 

Verderop in dit bericht staan een aantal foto's uit de jaren vijftig en zestig. Het linker pijltje is de plek van waar de drie foto’s uit de jaren vijftig zijn gemaakt, het bovenste kruisje is waar de foto’s uit 1964 en 1970 zijn genomen. Het kleine oranje vierkantje geeft de plek weer waar onderstaande foto uit 1987 is genomen. 

Hetzelfde kruispunt in 1987

Als er iets op de foto uit 1987 wordt ingezoomd (zie onder) zijn de overeenkomsten met het schilderij uit 1979 duidelijk te zien. Hoewel de foto net twintig meter verder is genomen, is helemaal links op de foto hetzelfde blauwe bord met de auto erop zichtbaar als op het schilderij. In 1979 was het bord scheef komen te staan; in 1987 was het weer rechtgezet. De overige blauwe verkeersborden lijken in de tussenperiode te zijn vervangen door modernere varianten, maar de locatie en plaatsnamen komen grotendeels nog overeen. De hangende snelwegverlichting boven de A20 hangt er nog, maar de geluidsschermen zijn weggehaald en het kruispunt zelf lijkt in 1987 net onder handen genomen, waarbij de vluchtheuvels en verkeerslichten zijn vervangen. De bomen zijn 8 jaar later ook gegroeid en een stuk groener.

Schilderij Max Geene 1979

Uitsnede foto Soetendaalsekade 1987

Nog eens 38 jaar later is de verkeerssituatie redelijk hetzelfde (op de fietsbrug na), maar lijken alle details aangepast. Alle borden, verkeerslichten, bomen en struiken zijn vervangen en de geluidsschermen langs de A2 zijn weer terug. Alleen de witstalen constructie boven de oprit richting de A20 lijkt nog hetzelfde. Nu dient het niet voor de bewegwijzering, maar voor vierkante matrixborden. Het geheel maakt in 2025 wel een minder opgeruimde en onderhouden indruk dan in 1987. 

Foto van het kruispunt op 14 oktober 2025, gemaakt door Jaap H.

In 1983 is een luchtfoto van Rotterdam Noord gemaakt waarop ook het geschilderde kruispunt zichtbaar is. Met het kruis staat aangegeven van waar het schilderij moet zijn gemaakt, vier jaar eerder. Het leuke van deze luchtfoto is niet alleen het andere perspectief, maar ook dat deze foto is genomen nog voor de renovatie van het kruispunt, waardoor de situatie op de foto uit 1987 op zoveel details anders werd. Op de luchtfoto uit 1983 is het kruispunt inclusief verkeersborden en -lichten (zover te beoordelen) nog gelijk aan die op het schilderij van 4 jaar eerder.

Luchtfoto kruispunt Soetendaalsekade (rechts) met Boezemlaan (richting boven) en oprit A20 (links), 1983

Op de voorgrond van het schilderij zie je de Boezemlaan naar rechts gaan. Zo’n 100 meter naar rechts is de Rottebrug, want nadat de Rotte onder de A20 doorgaat, moet die ook onder de Boezemlaan door. Op een luchtfoto van 1986 is het kruispunt weer goed zichtbaar. Ook toen was het kruispunt nog niet gerenoveerd. Op deze foto is de Rottebrug met rood omcirkeld.

Luchtfoto 1986, Rottebrug omcirkeld.

Van de bouw van zowel de Boezemlaan als de Rottebrug zijn enkele foto’s gemaakt tussen 1955 en 1957. Het geeft een mooi beeld van hoe de omgeving eruit zag voor het door de A20 werd doorsneden. Er was een jachthaven die later verplaatst is. De spoorlijn achter de A20 is helemaal links al wel zichtbaar.

Bouw van de Rottebrug, 1955

Rottebrug, 1956

Leuk detail op bovenstaande foto is dat de putten net zijn aangelegd (trottoirkolken). In onderstaande foto uit 1957 zijn ze terug te vinden bij het zebrapad. Op Google Streetview helemaal op het eind van dit bericht, zijn ze nog steeds terug te vinden in 2025. Zo te zien zijn ze nog origineel.

Kruispunt Soetendaalsekade met Boezemlaan, 1957. Het schilderij is gemaakt vanaf het rode kruisje.

De A20 werd in de jaren zestig pas aangelegd. Je kan hier alleen de A20 op richting het westen. Om via de A20 naar Utrecht (het oosten dus) te kunnen moet je de Boezemlaan volgen waarna je via de Bosdreef het knooppunt Terbregseplein op kan draaien, de A20 richting Utrecht op. Je kan op dat knooppunt ook de A16 richting het zuiden (Dordrecht) pakken. Vandaar dat op het blauwe bord links op het schilderij staat dat je rechts de Boezemlaan moet volgen om naar Utrecht of Dordrecht te kunnen rijden. Van de aanleg van de A20 op dit punt zijn ook enkele foto’s gemaakt, ongeveer vanaf de meest linkse boom op het schilderij, gefotografeerd richting het punt waar het schilderij is gemaakt.

1964, foto genomen vanaf de overkant van de Boezemlaan, tussen de op- en afrit naar de A20

1970, zelfde perspectief als de foto hierboven, maar dan zes jaar later

Een gure plek

Omdat de Rotte hier de stad binnenkomt, wordt dit gebied ook wel de Poort van Noord genoemd. De wijk achter de schilder is Het Oude Noorden en aan de overkant van de Rotte ligt Crooswijk. Eind 2020 werd er een prijsvraag uitgeschreven om “de Poort van Noord te agenderen en activeren, de aantrekkelijkheid te vergroten, gebruik uit te lokken en een positieve bijdrage te leveren aan de toekomst van deze plek.” Het winnende initiatief wilde bijvoorbeeld een speeltuin/fitness ruimte aanleggen, net naast de oprit naar de A20 (op het schilderij zou dat net naast de witte stellage met blauwe bewegwijzering zijn). Op Google Streetview van oktober 2024 is dat nog niet terug te zien. Ook de voorgestelde kabelbaan over de Rotte is er nog niet.

Winnaar prijsvraag Poort van Noord

Op internet zijn nog andere ambitieuzere plannen te vinden om het gebied te verbeteren. Zo bestaat er een initiatiefvoorstel van de PVDA ui 2021, dat voortbouwde op een voorstel uit 2009 om de A20 te overkappen en er een park bovenop te bouwen. De motivatie achter de verbetering van het gebied is als volgt: “De snelweg is niet alleen een probleem voor de volksgezondheid, maar splijt bovenal ook prachtige wijken in het Noorden van de stad. Daarnaast zorgt het voor verschraling in de wegen direct gelegen aan de snelweg en levert het gure plekken op waar Rotterdammers in nachtelijke uren niet graag komen.”

Tot nu toe is het voorstel tot overkapping nog niet uitgevoerd; eind 2021 werd besloten om eerst een haalbaarheidsonderzoek te starten. Daarna bleef het stil.

Ik heb het schilderij van deze gure plek opgehangen in mijn werkkamer.

Tot slot een link naar de huidige situatie:

Bronnen foto's en knipsel: 

Delpher

Stadsarchief Rotterdam

Typewriters in the local thrift store

I had a few hours to spend this afternoon, so I went to the local thrift store. I was surprised by the nice machines they had for sale for very reasonable prices. All machines were in working order (of course! Back than, they were made to last forever). I had the chance to fiddle and play with each of them, which made me happy. As space is limited, I didn't buy one, but I had one aesthetic favorite (the Everest) and one functional favorite (the Japy). Which one would you chose? For international comparation; 1 euro is currently 1,07 dollar. All machines are for sale at Wawollie, in Maarssen, The Netherlands.

The first one is a Hermes Standard 6, azerty, sn 562041, made in 1946. Inside was a lot of typewriter eraser gunk. The tabulator system was a bit sluggish, but after a few minutes I figured out how it worked. These machines were made between 1943 and 1953; in total around 80k specimens left the factory in Switzerland. I don't see them too often here. This one costs 25 euro:

Next one, a Japy P.90, sn 7002021, made in 1970. This is a rebranded Hermes 3000. It's the third, plastic version of the hyped curved model from the fifties. It has the same tabulator system with the funky red line as the curved model and I guess the other mechanics are similar as well. A very good deal for 10 euro, if you ask me, although cosmetically, it wasn't in the best shape. This plastic version of the Hermes 3000 was sold all through the 1970's. Around half a million of them left the factory. This is one of the earliest examples of the plastic version and also has a azerty keyboard:
 

Than the Everest Mod ST. The surprise of the day! I had never seen an Everest before (other than on pictures). They are not that rare, but I am normally not that interested in post war typewriters. I really like the 1950s look of this typewriter and what I also like is how heavy it is. This is 20 kilo of quality. The machine is in working order and for sale for 35 euros. This specimen (sn 254653) left the factory in 1953, but this model was made in Italy between 1948 and 1954. Only 67k Mod ST's were made in that period. You can pick it up for 35 euro. Less than 2 euro per kilo. Unfortunately, this typewriter also had an azerty lay out. I guess they came from the same person?

Last, an Olivetti Lexikon 80 (qwerty). This one was made in 1950 (sn 2106231). Lexikons were made from 1948 to 1956. The earlier versions have the name on the paper table embossed, like this one. It seems like Olivetti sold a big batch of early versions to The Netherlands, because I see these a lot here. I even scout the earlier and very rare Olivetti M80 every now and than. In total 570k Olivetti Lexikon 80's were sold. This one is for sale for 25 euro. In the plastic bag attached to the carriage are some spare ribbons.

What's your favorite?

Typewriters of 2022: an overview

In the end of 2021, I owned 3 typewriters. I was more into wristwatches than typewriters at the time. This year, however, I didn't buy any wrist watches, as I am still happy with the Seiko Marinemaster SBDX017 I've bought in 2018 and has been my daily watch ever since. Only during a few weeks this year I've changed to my vintage Seiko 6138-8030 (JPS) and the Pulsar LED Calculator, which surprisingly became alive again, after I discovered I put the batteries upside down.

So, what did I do this year regarding typewriters? As I wrote, starting 2022 I owned 3 antique typewriters: I already had my very early Hammond 2 (Dutch delivered), the earliest Remington Portable 1 (NC00062) and a gold plated Princess Praesent. During the year, I sold the gold Princess, and bought 11 different typewriters instead. Let's see, dear imaginary readers, what I bought and sold last year.

Perfected Type Writer No. 2 #2518

Perfected Type Writer No. 2 and Caligraph 2

Let's go through them chronologically. In March, I went to Köln (Germany) to the Breker Auction, where the typewriter collection of Jim Rauen was auctioned. I managed to pick up a Perfected Typewriter No. 2. Quite a score, and last month I dedicated a blogpost about it. This was the typewriter that gave me most fun researching, because so little is known about this successor to the Sholes and Glidden. Michael Adler called it "a connoisseurs instrument" in his book. In the same auction lot I got a Caligraph 2, which I sold locally to another collector. 

Caligraph 2 #18514

Blickensderfer 5, 7 and 8.

Two months later, in May, there was another Breker Auction of the Rauen collection. This time I didn't go to Köln, but instead bid online on a lot with three Blickensderfers. The one that caught my eye was a very early Blickensderfer 5 (#2878). The hammer price was 300 euro, on top of which I had to pay 85 euro commission costs and 100 euro for packaging and shipment. The three typewriters arrived fast and in good order, so I think it was a pretty good deal. I sold the Blickensderfer 8 and 7 to a befriended collector, and only kept the early Blickensderfer 5. I'll probably write a separate blogpost about this machine in the future.

Blickensderfer 5, 7 and 8. (picture of Breker Auctions)

Wagner Underwood 1

In June I saw a Wagner Underwood 1 in a local online advertisement. I have owned several Wagner-Underwoods before. My theory is that these very old typewriters were shipped from the USA to the Netherlands right after the war (in the late 1940's) when there was a lack of typewriters here. I have found several Wagner-Underwoods here with dealer stickers from after the war, meaning that they were sold and used up to 60 or 70 years after being manufactured. 

This particular Wagner Underwood 1 looked odd to me. The frame below the space bar was different from normal Wagner Underwoods. So I quickly made a deal and drove two hours straight to get the machine. I paid 50 euros and hoped to see a very early serial number. Maybe it was some kind of prototype? When I wiped off the dust to read the serial number, my hearth skipped a beat: #122. Oh my. I texted some fellow collectors about this Major Find and - over the moon - drove back home. Once home I gave it a proper inspection and found out I missed a digit under the dust; the serial wasn't #122, but #5122. The weirdest part about this story is that exactly the same happened to me 10 years ago with an Underwood 5.

Wagner Underwood 1 #5122

This Wagner Underwood was in the same family for decades, in the small beautiful town called Beesel (Limburg, The Netherlands). According to the seller, it was probably used in the local pharmacy before it became the families home typewriter until well into the 1970's. The seller recalled using it as a child. The strange frame wasn't because this specimen was insanely early and still in prototype development; it probably was just an early (and very well done) repairment of the frame. 

Okay, that was kind of a disappointment, but only because I had my hopes up too high. It's still a Wagner Underwood 1 of course.

Adler Model 9

Next up is the rarest find in my collecting career. It's quite a story.

In July I received an automated email alert that a local Dutch auction house put a handful of typewriters up for auction. I scrolled through the typewriters and saw nothing special: an Adler, a Folding Corona, some standard machines, nothing special. Although, that Adler... that looked odd. Hadn't seen it before, or did I? The advertisement on the auction site didn't specify the model number, but on the decal visible on one of the photos it said "model 9". In the back of my head, I knew there was one special Adler to keep an eye for. I didn't remember anymore which model it was, nor how it looked like. Was it this model 9? So, I started searching online, but couldn't find anything. Hmmm, this thing must be rare.

I looked into my German collectors magazines and after one hour I found an article about the Adler model 9 in a magazine from 2012. My gut feeling was right. This article was written right after one specimen was found and sold on Ebay for a staggering 9600 euro! I must have read it at the time. Okay, so this was special, but I didn't have it yet. It was to be auctioned online, and it wouldn't be strange if another collector would find out about it. I had to be honest with myself, this wasn't the typewriter I had always dreamt of (like a Crandall, a Sholes & Glidden, a Fitch, an Oliver 1 or a Norths). I would only buy it if it stayed under the radar and sell it for a profit.

In the weeks before the auction date I did some more research. I learned that in the 1970's, there was only one specimen of the Adler Model 9 known, which let collectors to believe it was a prototype; a more advanced version of the common model 7. In the years to follow, a handful more specimens were discovered, but all with a serial number within a range of 100, which probably meant that no more than 100 specimens left the factory. 

The Adler 9 is essentially the same machine as an Adler 7, but with a different frame and some extra functions. Not very exciting to me. I also read in a different article in the German typewriter collectors magazine that a German top collector considered his Adler 9 as his favorite machine, because he had to fight for 10 years before he could finally acquire one. And mind you, he also owned a Malling Hansen!

The night of the auction, we started low, at 50 euros. I bid patiently as I didn't want to warn anyone that this was a Special Typewriter. There was one other bidder though, and he didn't want to let go. With each new bid, the time left was increased by 2 minutes. We spend 40 minutes or so bidding against each other. How much did my competitor know? Did he know this was an extremely rare and desirable machine? Should I increase my bids faster? We reached 300 euros. I bid 350. He bid 360, I increased to 400. I bid fast, he waited every time till the last seconds. He bid 410. I raised to 450. And than there was nothing... He let go, he desisted. It was mine!

A few days later I received the Adler 9. Indeed, it wasn't in good condition and very dirty, but it seemed complete. It was painted over the side panels, but the decals were still untouched. I contacted some collectors who I knew owned a model 9 and asked for some information. One of them could tell me the location of the serial number. The serial number was #35017, which makes it one of the earliest known model 9's. The same collector also asked me to inform him in case I would put it up for sale.

Adler model 9 #35017

After a few weeks, I decided for good that I didn't want to keep it. I bought it for trading in the first place, I did some research about this model, enjoyed it, and that's it. It had to go. I put an ad in the German typewriter collectors magazine and informed the fellow collector that I put it up for sale. I decided to ask the same amount as the last sell of an Adler 9 in 2012. Okay, said the fellow collector. Just let me know your banking details. He instantly agreed on the asking price. 

In the days after this, I received quite a lot of mails and calls from other collectors asking about the Adler 9. One of them didn't understand why I was selling it. He said: you collect typewriters, right? Why do you sell such a special machine? He has a point, but it's a lot of money and I would rather use the money to buy a typewriter I really desire (or a Rolex Day Date). But at the moment, I can't justify (to myself) spending so much money on luxury or hobby. 

Hermes 3000 (2 typewriters)

In October I bought a Hermes 3000. The one with the curves. It was listed online in Utrecht (where I live), so I cycled to the city center and took it with me for 55 euro. These typewriters go for crazy money lately, mainly because some famous director used it to write his movies. This specimen was in bad condition because someone lost the key of the case and opened it by brute force. The typewriter was bent in many places, but still typed like a charm. I liked typing on it as it has an attractive techno font. It is also the only typewriter I let my children play on. Especially setting the margins is great fun.

Hermes 3000 #3081025

One month later, I went to Köln again, for the November Breker auction. My main mission was to complete the Adler 9 transaction, by handing over the machine to the buyer just before the start of the auction. I was happy I could finally close the transaction and stop worrying about having to take care of such an expensive machine at home. I played with the thought of using the money to bid one of the Sholes and Gliddens in the Breker Auction, but again: I couldn't. I guess I didn't want one bad enough.

After the auction I went to the traditional collectors meeting at the Decksteiner Tennis Club. I said hi to some friends there and one of them had a pristine Hermes 3000 for sale. Well, I knew by now I liked that machine, so I decided to buy it. He asked 165 euro, mainly because it had a special feature: it was able to type with extra symbols, using a system called Typit. We agreed on 150 euros, and I took it home. Here you see me using the typit system, it's quite ingenious and simple at the same time.

Oliver 8

One of the most beautiful antique typewriters is the Oliver. In the past I had a very early Oliver 3, an Oliver 15 with a crazy large carriage and a quite rare Oliver Monopol Stolzenberg (3). I will definitely once own an Oliver 1 (yeah, dream on) or early 2, but till that time I figured I could buy a more accessible model. In December, I found an online advertisement for an Oliver 8. In case you don't know, this is the very rare export version of the Oliver 7. The ad was online for over two months and the typewriter still wasn't sold. Maybe because the seller asked 275 euros. I negotiated it down to 175 and drove to a village near Rotterdam to get it. 

It was in decent shape, but I had to repair the mainspring. It was - fortunately - an easy and satisfying fix. I cleaned it and now it works like a charm. According to Oliver specialist Jett Morton, only 800 were made, and only 10 surviving specimens are known nowadays. It's a nice and pretty machine, in good condition and quite rare. What makes it even cooler is that it has a dealer sticker of F.W. Salomons, in Amsterdam. Here is a picture from 1913 of his office at the time. The second gentleman on the left is writing on an Oliver. Another machine is hidden away. On the window you can see the Oliver brand name.  

Interior of Import Agent F.W. Salomons, The Oliver Typewriter Co. Amsterdam
Source: Stadsarchief Amsterdam. Can you spot the 2nd Oliver?

It seems I am all back into typewriters again. I really enjoyed searching for rare machines and trying to find info about them. This has been a good collecting year, with a Perfected Typewriter No. 2, a Wagner Underwood 1, an Adler 9, an early Blickensderfer 5 and an Oliver 8. Which one did you like most? Have a happy new year!

My Perfected Type Writer № 2, #2518

Recently, I bought a machine called “The Perfected Type Writer № 2” (PTW2), with serial number #2518. It belonged to collector Jim Rauen and was sold to me at the Breker Auction in Germany last March 2022. In the auction catalog it was advertised wrongly as a “Remington Standard № 2”.

Perfected Type Writer No. 2 #2518, picture by Breker Auction

I got it together with a Caligraph No. 2 for in total 450 euro (+23,5% commission cost). Two months later Breker sold another PTW2, with serial number #6854. This time it was advertised correctly as such, and therefor sold for 2000 euro.

Perfected Type Writer No. 2 #6854, picture by Breker Auctions

The latest version of the Sholes & Glidden was called “The Perfected Type Writer”, and the PTW2 is the successor of that machine, and the first typewriter with a shifting mechanism. After this came the Standard Type-Writer № 2, which finally became the Remington Standard № 2. I had a Standard Type-Writer № 2 as well; see: https://schrijfmachine.blogspot.com/2020/05/this-is-not-remington-typewriter.html

Decal above keyboard of PTW2 #2518

The quickest way to identify a PTW2 (apart from the decal above the keyboard) is by looking at the center wheel, just above the metal paper scale in front of the carriage. All PTW2’s I have seen have a shifting mechanism above the center wheel in front of the carriage. From the Standard Type Writer № 2 onward, the shifting mechanism changes, and the part above the center wheel is not connected to a shifting construction anymore.

Center wheel and shifting part on top of it. PTW2 #2518

So far I have found 7 PTW2’s, all within the serial number range of #2518 to #7190. However, there is a picture of an 8th PTW2 in a book from 1964 about the typewriter collection of the Science Museum of London. That machine is also pictured in Beeching’s book (The Century of the Typewriter, 1974). According to the online museum catalog, this machine has number #593, and I believe this is indeed a serial number.

PTW2 #593 from the London Science Museum. Picture from museum catalog, 1964. Notice the lack of a decal above the keyboard. Above the right shift key there is only a pin stripe visible.

From the old picture in the book, it looks like this machine doesn’t have the name “Perfected Type Writer № 2” above the keyboard. This is just like the very early Perfected Type Writers № 4, which don’t have any designation either, only pinstripes above the keyboard; see for example PTW4 #575. Unfortunately, the London Science Museum has ignored my mails (and even a letter) asking for more information.

Cast iron type basket of PTW2 #2518.

The PTW2 from the London Science Museum (#593), my machine (#2518) and a later specimen (#2654) have a cast iron type basket, similar to the type baskets of the Sholes and Gliddens and early Perfected Type Writers № 4. See for example this S&G: 

Cast iron type basket of a Sholes and Glidden Type Writer

 

Later PTW2’s, like the PTW2 #6854 that was auctioned by Breker last May, have a different typebasket, made of metal wires. This is similar to the construction used in later machines, like the Remington Standard № 2.

PTW2 #6854, notice the lack of a cast iron type basket

My Perfected Typewriter № 2 #2518 has two more peculiarities: it has both shift keys (upper case  on the left and lower case on the right) at the lower bank of the keyboard, just above the space bar. All other specimens I know of have the lower case key at the right on the upper bank of the keyboard. Just like on later name variants of this machine. No other PTW2 I know of has both shift keys at the lower bank of the keyboard. My machine was far ahead of its time!

Lower case key of PTW2 #2518, at the bottom of the keyboard

The second peculiarity of my machine is the “r.”-key. That’s right, a single key for two characters: the “r” and the period. It is located as uppercase character above number “5”. When searching the web for more information about the Perfected Type Writer №. 2, I stumbled upon an interesting article from Marcin Wichary about this key. Here is a quote from the article, explaining the use of this key:

“In such abbreviations as Mr. or Dr., the small letter r and period can be made with one touch by using the fourth key from the left in first row. […]

Why dedicate half a key to something so obscure, and something that looks exactly the same as typing r and . separately? The answers to both, as it turned out, required just a bit of context.

This [the Perfected Type Writer № 2) was among the first typewriters with shifting, and shifting was hard – split between Upper Case and Lower Case keys on the opposite sides of the keyboard, and requiring a lot of force to lift a heavy mechanism. Putting r. in a shifted position was a stroke of genius – in common usage (e.g. Mr. Wichary) it followed an uppercase letter, and was immediately followed by another one, so this saved a few shifts and unshifts along the way.”

Source: To save a keyboard, pt. 1 | Revue (getrevue.co)

Author Marcin Wichary is writing the book “Shift Happens”, which will include a picture of my machine.

"r."-key of PTW2 #2518

As far as I know, the r.-key was only used for a short period of time on the Perfected Type Writer № 2. I have only seen it on my machine and on machine #2654.

Do you own a Perfected Type Writer № 2? Please leave a comment below.

Typewriters in the wild: Amsterdam Flea market ijhallen

 I went typewriter hunting in Amsterdam today. Didn't find anything I liked, except for a typewriter lighter and a glass celebrating the 1988 European Championship football (both 1 euro). Here are some pictures of typewriters in the wild today: